Wat is eerlijkheid? Wanneer ben je eerlijk?
Wanneer is het beter om je mond te houden en wanneer is het oneerlijk om te zwijgen?
Verslaafden zijn leugenaars. Verslaafden zijn bedriegers. Verslaafden verzwijgen dingen en verdraaien de waarheid.
Maar dat is -helaas- niet alleen voorbehouden aan verslaafden..
Bovendien geldt dit vooral voor verslaafden in actief gebruik. De drie basisprincipes van herstel zijn immers: eerlijkheid, bereidwilligheid en openheid van geest. Bereidwillig word je als de pijn van je verslaving groeit. En daarmee je wanhoop. En nóg sputter ik regelmatig tegen. Ook heb ik de afgelopen jaren ontdekt dat ik lang niet zo open minded was als ik zelf altijd dacht. Maar bereidwilligheid en openheid van geest kun je leren.
Eerlijkheid heb ik niet hoeven leren. Zelfs in gebruik was ik een slechte leugenaar. Ik heb in het programma juist geleerd dat honesty without compassion cruelty heet. Dat mijn mening lang niet altijd belangrijk of van toegevoegde waarde is, dus dat ik soms beter mijn bek kan houden.
Ik kan me nog herinneren dat ik een jaar of 13, 14 was en dat een jongen uit mijn klas (die hopeloos verliefd op mij was, maar ik had geen idee) ’s ochtends de aula binnen kwam lopen en dat ik heel hard riep: ‘Jezus Bram, wat heb jij een afschuwelijke broek (het was een vreselijke kakker met dito ruitjesbroek) aan!’
Dat was mijn oprechte mening.. waar niemand om had gevraagd.
Ook heb ik moeten leren dat er impertinente vragen bestaan en dat je daar niet persé antwoord op hoeft te geven. Ik voelde me altijd vreselijk ongemakkelijk als iemand die ik nauwelijks kende me persoonlijke (intieme) vragen ging stellen waarop ik eigenlijk helemaal geen antwoord wilde geven. Maar als kind dacht ik dat dat moest, zeker als het een volwassene betrof.
In de puberteit en tijdens mijn studie had ik veel, heel veel principes. Ook was ik een echte wereldverbeteraar; feministe, vegetariër, groen, links en op de bres vóór elke minderheid en tégen elk onrecht. Ik zie het terug in mijn dochters. 🙂
In de loop van de jaren heb ik geleerd dat er vele tinten grijs zijn en in herstel heb ik ingezien dat er vele waarheden zijn. Vele manieren om tegen dingen aan te kijken, dingen te begrijpen en (in) te zien. Afhankelijk van, en gekleurd door, je eigen achtergrond. Je achtergrond nu en hoe je groot gebracht/geworden bent.
Maar eerlijkheid als principe is gebleven. Door de jaren heen, in gebruik (niet dat ik toen altijd eerlijk wás, zelfs niet altijd tegen mezelf) en nu, ruim tweeëneenhalf jaar in herstel.
In de aanloop naar de feestdagen zat ik wat minder goed in mijn herstel. Ik had trek en ik wilde ‘normaal’ zijn.
Een matties zei tegen mij: ‘Audrey, je hoeft niet meteen terug te vallen’, je hebt ook nog zoiets als een ‘slip’, hè.’ Nou, niet voor mij (zie mijn blog van vorige week, hihi).
Ik ken een fellow die ‘pauzemomenten’ inlast. Weekenden waarin ze -met mate- drinkt die niet meetellen voor haar cleantijd. Die telt gewoon door. Vindt zij.
Voor mij is zoiets onbestaanbaar. Ik vind dat liegen. Oneerlijk en onoprecht gedrag. Maar ik heb ook geleerd dat zij zij is en ik ik en dat het niet aan mij is daar een oordeel over te hebben. Dat ik genoeg heb aan mezelf en mijn eigen herstel.
Dat wil niet zeggen dat ik vrienden met haar zou kunnen worden. Ik vind eerlijkheid na al die jaren nog altijd het belangrijkste, het basisprincipe. Hoe kun je anders ooit iemand vertrouwen? Of een ander jou?
Een spreker, een tijd geleden alweer, sprak over de drie basisprincipes van herstel en zei over eerlijkheid: ‘Ik geloof in absolute eerlijkheid, maar niet persé tegen de belastingdienst.’ Hij kreeg hiermee de lachers op zijn hand, maar ik begreep precies wat hij bedoelde. Hij sprak over ‘spirituele eerlijkheid’ (ik heb er zo snel geen betere term voor) naar jezelf en anderen.
Mensen hebben allerlei redenen (denken ze) voor onoprechtheid; ze schamen zich, zijn bang voor de consequenties.. Tsja, dan had je het misschien niet of anders moeten doen.
Ik had vroeger vaak discussies met kerels in de kroeg over vreemdgaan. Soms tijdens het vreemdgaan.. De smoesjes die zij hadden om het thuis niet te vertellen waren pathetisch en discusting, de variatie beperkt. ‘Ik wil haar geen pijn doen’. Nou, dan moet je het laten, eikel. ‘Het stelde toch niks voor’. Nou, dan kon je het net zo goed vertellen, lul.
Enfin, er zijn veel male chauvinist pigs op de wereld. En veel leugenaars. En veel mensen die in hun eigen leugens geloven.
Ik geloof oprecht dat uit liegen of dingen verzwijgen nooit iets goeds kan komen.
In herstel kun je eerlijkheid leren, heb ik gezien. Je kunt leren om in te zien dat je niet alleen anderen, maar ook jezelf voor de gek hebt gehouden. En dat gaat niet over liegen of stelen. Het is veel ongrijpbaarder. Dat is die spirituele eerlijkheid.
Ik heb mensen daar echt in zien groeien, maar twijfel er aan of je eerlijk kunt wórden als je het intrinsiek niet bent. Worden we eigenlijk eerlijk geboren?
Een mooie filosofische kwestie om het jaar mee in te luiden.. 🙂
Want 2021 is begonnen!!?!
Ik wens jullie een prachtig mooi, liefdevol en leerzaam jaar in eerlijkheid en verbinding.
Als laatste een huishoudelijke mededeling: De frequentie van mijn blog zal vanaf nu halveren.. Niet wekelijks maar twee keer per maand zal ik jullie deelgenoot maken van mijn toppers en troubles als verslaafde in herstel.