Waar wachten we op? Dat was de ondertitel van mijn blog vorige week. Hoe dociel zijn wij Nederlanders? Was, in navolging van Thijs Broer, dat nog de tendens van mijn blog van vorige week (F*Corona -1-); inmiddels weet ik dat volgzaamheid en agressieve reacties heel goed samen kunnen gaan.
Na een paar zeer heftige, zeer negatieve reacties op mijn blog van vorige week (naast héél veel meer positieve, gelukkig) weet ik dat de man op de roltrap in Delft CS geen uitzondering is..
Dat ik met anderen van mening verschil over het hele gebeuren rondom ‘C’ verbaast me niet, integendeel. Het blijft een verdomd vervelende pandemie waarbij keuzes anders worden gemaakt en zwaartepunten verschillend blijken te liggen. Bovendien is de één nou eenmaal beter ingevoerd in de materie dan de ander.
Maar de felheid, de emotie, de ‘haat’ bijna van sommigen, heeft me geschokt. En dat zijn -tot nu toe- helemaal geen mensen die geliefden hebben verloren aan Covid-19 of mensen die ook in de frontlinie verkeren. Juist niet. Het zijn mensen die vrij comfortabel van de zijlijn toekijken, maar niet als iemand nadenkt, kritisch is en kanttekeningen plaatst bij het tot nu toe gevoerde beleid. Het doet me een beetje denken aan de Limburgse PVV-stemmers..
De ‘framing’ door de gangbare media, het niet in perspectief plaatsten van de cijfers, blijkt allerlei onderbuikgevoelens (lees: angsten) tot leven te hebben gewekt.
‘Coronaporno’, noemde hoogleraar veiligheidsbeleid Ira Helsloot het in een interview in de Volkskrant van 2 november jongstleden. Hij stelt dat de media een dubieuze rol spelen tijdens deze pandemie omdat ze dingen uit hun verband rukken; die éne jonge verpleegkundige die overlijdt aan het virus wordt meteen breed uitgemeten in alle kranten zonder de context erbij. En die is, dat het extreem uitzonderlijk is dat dit gebeurt en dat dit ook bij de griep kan gebeuren. Covid-19 wordt pas betekenisvol bij mensen boven de 70 jaar en de gemiddelde coronadode heeft meerdere chronische ziekten onder de leden en is ouder dan 80.
Zoals een collega van mij, werkend in de frontlinie, laatst zei: ‘Kijk, als je 82 bent mag je dood gaan aan een hartinfarct of hersenbloeding, aan een gebarsten aneurysma of aan kanker. Maar níet aan Covid-19. Want dan ben je een (corona-)slachtoffer.
De oorlogsretoriek die continu gebezigd wordt als het over Covid-19 gaat geeft sowieso te denken.
Ira Helsloot rekende uit dat we als samenleving nu 2 miljoen Euro betalen voor 1 extra gezond levensjaar van een coronapatiënt. Ter vergelijking: Voor een kankerpatiënt is dat ongeveer 40 duizend Euro. Hij werd beschimpt en bedreigd.
Hoogleraar klinische ethiek Erwin Kompanje plaatst de cijfers van de coronaslachtoffers ook in perspectief. Gewoon met cijfers van het RIVM die óók op de website van het RIVM te vinden zijn. Want, je zou het bijna vergeten, maar het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu is een kennis- en onderzoeksinstituut dat onafhankelijke en betrouwbare informatieverstrekking aan professionals en burgers, op het gebied van gezondheid, geneesmiddelen, milieu, voeding en veiligheid als één van haar kerntaken heeft.
Zo zette hij in één van zijn blogs de totale hoeveelheid 80+ers die in 2017-2020 in week 31 t/m 40 overleden op een rij. Dat waren er in 2017 10.303, in 2018 10.524, in 2019 11.840 en in 2020 11.067. In het jaar vóórdat we opgeschrikt werden door Covid-19 overleden er in dezelfde periode van 10 weken dus 800 80+ers meer dan dit jaar..
Hoe dat kan? Omdat het leven eindig is. Zeker als je een bepaalde leeftijd hebt bereikt en/of bepaalde kwetsbaarheden hebt ontwikkeld. Of je nou door de kat of de hond wordt gebeten; je wordt gebeten. Ook deze hoogleraar, die slechts feiten constateerde en combineerde, werd uitgescholden en verwenst.
Ondertussen worden onze vrijheden steeds opnieuw en steeds verder ingeperkt op een nogal willekeurige -om niet te zeggen irrationele- manier (zie ‘Zondag met Lubach’ van deze week). En gaat het uitgeven van tientallen miljarden Euro’s door waar de disproportionaliteit bij steeds meer deskundigen zonneklaar is geworden.
De uitdaging van teveel patiënten voor te weinig faciliteiten is er in minder rijke en ontwikkelde landen iedere dag. In de VS, met zijn tweedeling in de zorg, overigens ook. Het strijden tegen bekende en onbekende ziektes die onbeheersbaar zijn is voor vele zorgprofessionals in de Derde Wereld (achterhaalde term?) helaas ook bekend terrein. Dat is het niet voor de Westerse wereld waar alles maakbaar wordt geacht en waar de angst inmiddels regeert.
Ik kwam de eigenaresse van het tapas restaurant waar mijn oudste dochter werkt eergisteren tegen bij een ‘coffee to go’. Ze zei tegen me: ‘Ik kan je wel omhelzen, behalve dat dat niet mag. Eindelijk iemand waar ik vrij tegen kan praten. Wat ik allemaal over me heen heb gekregen van mensen, uit mijn omgeving en van totaal onbekenden. Enkel omdat ik vertelde dat ik het niet eens was met alle (nieuwe) maatregelen. Ik durf mijn mond niet meer open te doen.’
Nou ik wel. Voor haar en haar man; hardwerkende ondernemers, eigenaren van een schattig tapas restaurantje, die hun gezin nauwelijks nog kunnen onderhouden. De steunmaatregelen van de overheid hebben ze gestoken in personeelskosten en het aanpassen van hun etablissement aan de ‘anderhalve meter samenleving’. Deels tevergeefs want nu weer dicht.
Maar niet alleen voor haar en haar gezin. Voor álle horeca-ondernemers, voor álle mensen in de theaters en musea, de pretparken en dierentuinen, die zo hun best hebben gedaan, zich zeer creatief in vele bochten hebben gewrongen om aan de -soms totaal onlogische- eisen te voldoen en nu weer dicht zijn. Voor alle zangers en zangeressen, hoe goed of slecht hun muziek ook is. Voor alle patiënten die reguliere zorg nodig hebben en wachten en wachten.. Voor de mensen die van carnaval houden (het was gisteren de 11e van de 11e..) en de festivalliefhebbers. Voor al mijn matties en alle andere verslaafden die -in isolement- verder en verder afglijden.
Voor iedereen die van het leven en van vrijheid houdt.
Je kunt pathos niet met logos bestrijden, zei Aristoteles ruim 2000 jaar geleden al, en de huidige tijd bewijst wederom zijn eeuwige gelijk.