Ik wilde deze blog als titel ‘negativiteit’ geven, maar besloot dat dat te negatief was. 🙂 Mijn laatste blogs liepen ook niet over van vrolijkheid, dus ik vind dat dat anders moet. Maar of dat lukt?
Afgelopen maand ben ik naar een symposium over het Minnesota Model geweest. Mijn held John Kelly was ‘all the way from America’ gekomen om daar te spreken. Hij bleek net zo charismatisch en erudiet als ik me had voorgesteld. Hij hield een fantastische presentatie over de evidentie voor ‘het Minnesota Model’ dat in de VS volgens hem door niemand ‘het Minnesota Model’ wordt genoemd, hihi.
Het Minnesota Model is (in Nederland dus) de naam voor het Twaalf Stappenprogramma in de professionele verslavingszorg. Als start van, of aanvulling op, de zelfhulpgroepen. Want het Twaalf Stappenprogramma zelf ‘dient voor altijd niet professioneel te blijven’ zoals Traditie Acht (behalve Twaalf Stappen zijn er ook Twaalf Tradities die betrekking hebben op de groepen en hun functioneren) zegt.
In de jaren vijftig van de vorige eeuw zagen professionals in de geestelijke gezondheidszorg op het Hazeldeninstituut in Minnesota (VS) voor het eerst de opmerkelijke resultaten van de samenkomst van een stelletje notoire alcoholisten; namelijk dat dat werkte om daadwerkelijk nuchter te blíj́ven. De Anonieme Alcoholisten zijn de oudste zelfhulpgroep(-en). Vanaf 1953 kwamen daar de Narcotics Anonymous bij; de NA-Anonieme Verslaafden, zoals ze in Nederland heten, focussen niet op één soort drug. Alle soorten drugs (dus ook alcohol) worden beschouwd als een (potentieel) probleem.
Op de Hazeldenkliniek in Minnesota zagen ze mogelijkheden om het gedachtengoed van de zelfhulpgroepen in de professionele zorg te implementeren; the Twelve Step Faciliation methode (TSF) werd hiermee geboren. De mengeling van ideeën en ervaringen uit een aantal bronnen, zoals the Oxford Group, Carl Jung, William James, Kierkegaard en het boeddhisme (inderdaad, het Twaalf Stappenprogramma is niet even door twee alcoholisten in een middag in de kroeg bij elkaar geschreven) die door de zelfhulpgroepen wordt gebruikt, werd (deels) overgenomen, aangevuld en geprofessionaliseerd.
In Amerika kent iedereen het Twaalf Stappenprogramma (‘de meetings’) en de mengeling van professionele zorg en zelfhulp om te herstellen van een verslaving leidt tot goede resultaten bij deze progressieve, chronische ziekte die nog altijd dodelijk kan zijn. In Nederland is de TSF ook al enige tijd aan een opmars binnen de verslavingszorg bezig. Want, mede door John Kelly, is het ‘evidence based medicine’ geworden. Hij heeft in 2020 alle onderzoeken naar de resultaten van TSF methodisch op een rijtje gezet wat geleid heeft tot een artikel dat de Cochrane Library (de goudens standaard in de geneeskunde) gehaald heeft. En dat voor een methode die ‘both science and wisdom based’ is..
Het hele congres was inspirerend, maar John bleef voor mij het hoogtepunt en hij is, als mijn professionele held, zéker op zijn voetstuk blijven staan. 🙂
Als laatste hierover wil ik de Engelse term voor ervaringsdeskundige met jullie delen, gewoon omdat hij zo prachtig is: the wisdom of lived experience.
Mijn patiënten, in ieder geval bronnen vol van ‘lived experience’ – waarbij de ‘wisdom’ sterk wisselt – lopen meestal niet over van vrolijkheid. Ook zijn ze niet altijd even vriendelijk en ‘spiritueel’ (lees: vaak ongenuanceerd en bot) in hun uitingen. Dat is inherent aan het werkveld waarvoor ik gekozen heb. Toch heb ik deze week een prachtige bos bloemen, een doos van de lekkerste baklava en een Rituals cadeaubox gekregen; uit dankbaarheid.
Je familie heb je niet gekozen, maar ik heb de afgelopen jaren hard gewerkt om de bij hen horende negativiteit en de daaruit voortvloeiende pijn te tackelen. Ik ben steeds beter geworden in het toepassen van Stap Een op hen en hun gedrag; namelijk beseffen dat ik daar machteloos tegenover sta en dat je de ander niet kunt veranderen, maar alleen hoe jij je verhoudt tot die ander. En afstand houden helpt daarbij, weet ik nu.
Maar nu is de negativiteit mijn persoonlijk leven binnengeslopen door mijn eigen keuzes en ik weet niet zo goed wat wijsheid is daarbij. Behoudens zelf proberen liefdevol en spiritueel te blijven, maar dat is hard werken.
Wat is de prijs voor diep gevoelde emotionele verbinding? Waar ligt de grens van wat je moet/wil/kunt accepteren voor intens gelukkige momenten en een nabijheid die ik in mijn nuchtere leven niet eerder heb gekend?
Als je zo goed begrijpt waar de ander vandaan komt, voelt en ziet hoe hard de ander werkt, wanneer weet je dan dat het ten koste van jezelf en je eigen herstel gaat?
Verslaafden zijn niet goed in grenzen; grenzen voelen, grenzen aangeven. Verslaafden zijn niet goed in grijstinten sowieso; het is zwart of wit, het is alles of niets.
Hoe goed ben ík daar allemaal in geworden, nu bijna 7 jaar in herstel? Ben ik daar überhaupt beter in geworden? Want hoe weet ik dat aangezien ik al die tijd met de meest liefdevolle man op aarde was? Mijn grenzen niet werden opgezocht, mijn herstel, in mijn liefdesleven in ieder geval, niet werd uitgedaagd, veilig was.
Het (Twaalf Stappen-)programma ‘predikt’ dat ik vertrouwen moet hebben in een Hogere Macht (HM), een HM die je zelf mag vinden. Mijn HM gaat ook over vertrouwen (‘faith’) en loslaten (‘let go and let God’); een liefdevolle tegenhanger van de destructieve kracht die verslaving is. Me daaraan overgeven en niet vanuit wantrouwen leven, altijd de controle willen hebben, de redenen, de antwoorden. Mijn HM geeft mij nooit meer dan ik aan kan, mijn HM wil mij dingen leren, geeft me wat ik nodig heb en dingen gebeuren met een reden, ook al zie ik die niet persé zelf. Dat zegt het programma tenminste.
Hmmm.. Waar blijft de lente?